Biurowiec Astor - Kraków

Rewitalizacja elewacji budynków zlokalizowanych w obrębie historycznego PRL-owskiego biurowca Prozam oraz dwupoziomowego garażu z rampami dojazdowymi została zrealizowana przez nasz zespół w formie „zaprojektuj i zbuduj” - od koncepcji aż po finalną realizację. Przedmiotem rewitalizacji były fasady budynku biurowego oraz garażu wielopoziomowego z lat 70. XX wieku, zlokalizowanych w otoczeniu zabytkowej zabudowy miejskiej w dzielnicy administracyjnej Stare Miasto w Krakowie.

Biurowiec "Prozam" pierwotnie został zaprojektowany dla  Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie. Projekt pochodzi z 1972. roku. Zabudowania znajdują się przy ul. Smoleńsk w Krakowie, w strefie ochrony konserwatora zabytków. Budynek biurowy sąsiaduje bezpośrednio z zabytkową zabudową, w tym z dwoma kamienicami wybudowanymi wg projektów jednego z najważniejszych polskich architektów przełomu XIX i XX wieku - Teodora Talowskiego. Poddane rewitalizacji zabudowania pochodzą z lat 70. XX wieku i odznaczały się niskim standardem wykończenia oraz wątpliwą precyzją wykonania.

Przed przystąpieniem do opracowywania projektu rewitalizacji fasady wykonano wstępną inwentaryzację geometryczną istniejącej ściany. Szerokość wnęk okiennych zmieniała się w zakresie od 1215mm do 1524mm, szerokość filarów międzyokiennych od 179mm do 285mm, a odchylenia od pionu położenia filarów międzyokiennych położonych na kolejnych kondygnacjach dochodziły do 60mm.

Analizując technologie wykonania rewitalizacji fasady należało uwzględnić następujące czynniki:

• położenie zabudowań w strefie ochrony konserwatora zabytków,
• niską obliczeniową nośność kotew mocowanych w podłożu z betonu komórkowego,
• duże odchylenia istniejącej ściany od pionu,
• szeroki zakres zmienności wymiarów.

Specyficzna architektura istniejącej elewacji z bardzo głębokimi wnękami okiennymi wymusiła w trakcie budowy budynku zastosowanie grubych ścian wykonanych z betonu komórkowego, charakteryzującego się niskim współczynnikiem przewodzenia ciepła. Okoliczność ta sprawiła, że podczas rewitalizacji nie zachodziła konieczność wykonania termomodernizacji ściany od ul. Smoleńsk w celu dostosowania jej parametrów do współczesnych przepisów w zakresie izolacyjności cieplnej przegród.

Koncepcja rewitalizacji fasady  zakładała zastosowanie jasnych, pełnych pilastrów wykonanych z gładkich lakierowanych proszkowo blach aluminiowych.  Pomiędzy pilastrami zostały umieszczone ciemne perforowane pasy z siatek cięto-ciągnionych. Rozbicie płaszczyzny elewacji, wprowadzenie silnych pionowych akcentów oraz materiałów o zróżnicowanej fakturze spowodowało, że na elewacji przestały dominować wnęki okienne. Dodatkowo odbiór elewacji przez obserwatora zmienia się w zależności od kąta pod jakim patrzymy na elewację. Wjeżdżając w ulicę Smoleńsk początkowo widzimy wyłącznie jasne pilastry. W miarę przemieszczania się w stronę budynku zza pilastrów zaczynają się stopniowo wyłaniać ciemne pasy z siatek cięto-ciągnionych.

Na potrzeby projektu wykonano blisko 1500 pomiarów geometrii wnęk okiennych. Ze względu na duże niedokładności wykonania istniejącej elewacji zdecydowana większość elementów okładzinowych wymagała indywidualnej dokumentacji warsztatowej. W oparciu o wyniki inwentaryzacji ustalono, że możliwe jest takie dobranie gabarytów oraz położenia pilastrów aby przebiegały one pionowo na całej wysokości elewacji i jednocześnie nie wchodziły w światło ościeżnicy okiennej.

Zarówno w przypadku budynku biurowego, jak i garażu wielopoziomowego zastosowano lekkie okładziny aluminiowe. Niska waga, odporność na korozję, możliwości w zakresie perforowania oraz formowania kształtów, dostępność różnych form siatek cięto-ciągnionych, a także praktycznie nieograniczona paleta barw dostępna w technologii lakierowania proszkowego czyni aluminium doskonałym materiałem do stosowania przy rewitalizacji fasad budynków. Świadomie użyte i ukształtowane aluminium pozwala nieciekawej bryle budynku nadać atrakcyjny wygląd, nawet w przypadku realizacji sąsiadujących bezpośrednio z budynkami zabytkowymi, objętymi ochroną konserwatora zabytków.